شش نکته درباره عمر باتری گوشی‌ها که احتمالا نمی‌دانید

آیا باتری گوشی شما کفاف یک روز کامل را می‌دهد؟ فکر می‌کنید تا یک سال دیگر عمر مفید آن چقدر شده باشد؟ نگرانی درباره باتری موضوعی جدی و واقعی است، و اگر می‌خواهید موبایل جدید و گران قیمتی مثل گلکسی نوت ۲۰ یا آیفون ۱۲ را بخرید، عمر باتری آن‌ها از جمله عوامل مهمی است که باید آن را در نظر داشته باشید. امروزه در کنار کیفیت نمایشگر، قدرت پردازش و توانایی دوربین، فاکتور دیگری تحت عنوان عمر باتری مطرح شده که باید حداقل یک روز پاسخگوی مصرف شما باشد.

یکی از دلایلی که باعث به‌وجود آمدن فناوری‌های شارژ سریع شد همین تاکید بر عمر باتری بود. اگر باتری دستگاه پیش از پایان روز رو به اتمام برود، باید بتوانید با چند دقیقه شارژ انرژی مورد نیاز خود را تامین کنید. علاوه بر این، قابلیت‌هایی مثل صرفه‌جویی در مصرف انرژی معرفی شدند تا با کاهش کارکردهای دستگاه بتوانند انرژی بیشتری را برای کارهای ضروری در اختیار شما قرار دهند.

ولی عرضه فناوری‌های شارژ سریع سوالات تازه‌ای را مطرح کرد: آیا استفاده از شارژرهای پرسرعت در کوتاه مدت به باتری گوشی شما آسیب می‌رساند؟ آیا در طول زمان ظرفیت ذخیره‌سازی انرژی دستگاه کمتر می‌شود؟ و در مجموع چه چیزهایی باعث می‌شود عمر باتری موبایل شما کاهش پیدا کند؟ برای پاسخ‌گویی به این سوالات به‌سراغ نظرات چند محقق و مهندس رفتیم تا از تاثیرات شارژ سریع بر عمر باتری آگاه شویم. همراه جی‌اس‌ام بمانید.

باتری دستگاه‌ها به این زودی‌ها تغییر نمی‌کند

تمام موبایل‌هایی که امروز در بازار وجود دارند از باتری‌های قابل شارژ لیتیوم-یونی استفاده می‌کنند. تولید باتری‌های جدیدتری که عمر بیشتری داشته باشند دشوار است چون فناوری باتری‌ها دهه‌هاست که تغییر نکرده. شرکت‌ها در عوض از تکنیک‌های صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک گرفته‌اند و نرم‌افزارهای خود را طوری می‌سازند تا مدیریت شارژ دستگاه‌ها بهینه‌تر شود.

متاسفانه تولیدکنندگان باتری‌ها در حال حاضر تمرکز بیشتری روی افزایش عمر باتری اتومبیل‌ها، ماهواره‌ها و سیستم‌های الکتریکی خانگی دارند. مشکل دیگری که در حوزه تلفن‌های هوشمند دیده می‌شود اندازه آن‌هاست. با توجه به ظرافت گوشی‌های موبایل، این دستگاه‌ها باتری‌های بسیار کوچک‌تری دارند. مثلا باتری قابل شارژ تسلا ۳ حدود ۴ هزار برابر بزرگ‌تر از باتری آیفون ۱۱ پرو مکس است.

البته محاسبات میان حوزه تلفن‌های هوشمند و اتومبیل‌ها کمی پیچیده است،‌ چون اندازه باتری گوشی‌ها با واحد میلی‌آمپر ساعت محاسبه می‌شود، ولی باتری اتومبیل‌های برقی با وات ساعت اندازه‌گیری می‌شود. با این حال، همچنان می‌توانیم مقایسه‌هایی بین این دو حوزه داشته باشیم. برای نمونه، پیکسل ۴ از باتری ۲۸۰۰ میلی‌آمپر ساعتی (یا ۱۰.۶ وات ساعتی) و آیفون ۱۱ پرو مکس از باتری ۳۹۶۹ میلی‌آمپر ساعتی (یا ۱۵.۰۶ وات ساعتی) استفاده می‌کنند. در حالی که Chevy Volt یک باتری ۱۸٫۴۰۰ وات ساعتی دارد و مدل میان‌رده تسلا مدل ۳ از باتری ۶۲٫۰۰۰ وات ساعتی بهره می‌برد.

این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که هرچه باتری بزرگ‌تر باشد، از ترفندهای بیشتری برای صرفه‌جویی در انرژی آن استفاده می‌شود. برای مثال، وقتی باتری را شارژ می‌کنید، با افزایش ولتاژ و رسیدن به بالای ۸۰ درصد آن را تحت استرس قرار می‌دهید. اتومبیل‌های برقی برای جلوگیری از این استرس شارژ برخی از این باتری‌ها را روی ۸۰ درصد محدود می‌کنند. از آن‌جایی که ظرفیت این باتری‌ها بالاست، اتومبیل‌ها همچنان می‌توانند با ۸۰ درصد شارژ مسافت قابل قبولی را طی کنند. با این ترفند عمر مفید باتری اتومبیل‌ها تقریبا دو برابر می‌شود.

باتری‌های بزرگ‌تر می‌توانند با یک بار شارژ در تمام طول روز پاسخگوی شما باشند، اما برای دستیابی به این حالت باید از تمام ظرفیت ۱۰۰ درصدی باتری استفاده کنید. این اتفاق اگرچه باعث می‌شود کمتر به شارژ کردن دستگاه خود نیاز داشته باشید، اما به باتری استرس بیشتری می‌دهد چون برای رسیدن به ۱۰۰ درصد باید ولتاژ بالاتری دریافت کند. به خاطر فقدان دستاوردهای جدی در زمینه فناوری‌های باتری، بهینه‌سازی‌هایی روی دستگاه‌های ما انجام می‌شود تا کلیت تجربه کاربری ارتقا یابد.

شارژ سریع به گوشی شما آسیب نمی‌زند

شارژرهای قدیمی از خروجی ۵ تا ۱۰ واتی استفاده می‌کردند. شارژرهای جدید این ارقام را تا تا هشت برابر افزایش می‌دهند. برای مثال، آیفون ۱۱ پرو و ۱۱ پرو مکس شارژر ۱۸ واتی دارند، و گلکسی نوت ۱۰ و نوت ۱۰ پلاس از شارژر ۲۵ واتی استفاده می‌کنند. با این حال، تا زمانی که به سراغ شارژرهای بی‌کیفیت و معیوب نروید، استفاده از فناوری‌های شارژ سریع آسیبی برای باتری موبایل شما نخواهد داشت.

باتری‌های مجهز به قابلیت شارژ سریع در دو فاز کار می‌کنند. در فاز اول مقدار زیادی ولتاژ به باتری خالی یا تقریبا خالی گوشی شما وارد می‌شود. همین مسئله کمک می‌کند تا شارژ دستگاه ظرف ۱۰، ۱۵ یا ۳۰ دقیقه حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد افزایش یابد. چون در طول فاز نخست شارژ، باتری‌ها می‌توانند بدون این‌که آسیب بلندمدتی پیدا کنند سریع‌تر شارژ شوند.

برای مثال، سامسونگ می‌گوید شارژر ۴۵ واتی آن‌ها که به‌صورت جداگانه فروخته می‌شود، می‌تواند ظرف ۳۰ دقیقه شارژ دستگاه را از صفر به ۷۰ درصد برساند. اپل هم می‌گوید که شارژر سریع آیفون ۱۱ پرو قادر است در مدت ۳۰ دقیقه ۵۰ درصد دستگاه شما را شارژ‌ کند.

ولی آیا می‌دانید چرا پر شدن ۲۰ تا ۳۰ درصد انتهایی ظرفیت باتری به اندازه شارژ ۷۰ تا ۸۰ درصد بخش ابتدایی آن طول می‌کشد؟ این مسئله به فاز دوم شارژ مربوط است که در آن سازندگان تلفن‌های هوشمند کنترل را در دست گرفته و سرعت شارژ را کاهش می‌دهند تا به باتری دستگاه صدمه‌ای وارد نشود.

آرتور شی، مهندس وب‌سایت iFixit، پیشنهاد می‌کند که باتری را شبیه یک اسفنج در نظر بگیریم. وقتی برای اولین بار روی اسفنج خشک آب می‌ریزید، مایع به‌سرعت توسط اسفنج جذب می‌شود. این فرآیند در باتری‌ها همان فاز نخست و پرسرعتِ شارژ است. ولی همان‌طور که به آب ریختن ادامه می‌دهید و اسفنج خیس‌تر می‌شود، بخشی از آب نمی‌تواند وارد اسفنجِ پر از آب شده و روی سطح می‌ریزد. این فرآیند ممکن است باتری‌ها را دچار اتصال کوتاه و سایر مشکلاتی کند که برای سلامت باتری خطرناک است.

اگر همه‌چیز به‌درستی پیاده‌سازی شده باشد، به‌ندرت مشکلی در شارژ سریع باتری‌ها به‌وجود می‌آید. سیستم مدیریت باتری به‌دقت هر دو فاز شارژ‌ را بررسی می‌کند و در صورت نیاز سرعت شارژ را کاهش می‌دهد تا باتری بتواند بدون مشکل انرژی را در خود ذخیره کند. به همین دلیل است که گاهی اوقات برای پر شدن چند درصد آخر شارژ باتری باید بیش از ۱۰ دقیقه صبر کنید.

مشکلی که در رابطه با گلکسی نوت ۷ به‌وجود آمد و باعث انفجار باتری آن شد، مربوط به طراحی باتری بود و ارتباطی به تکنیک‌های نرم‌افزار مدیریت باتری نداشت.

باتری موبایل بیش از حد شارژ نمی‌شود

شارژ بیش از حد همواره یکی از نگرانی‌های کاربران بوده است. عده زیادی از کاربران باور دارند که اگر گوشی را برای مدت طولانی در حالی که به شارژر وصل شده رها کنند، ممکن است باتری بیش از حد شارژ شده و خراب شود. ولی به‌گفته متخصصان، سیستم مدیریت باتری طوری طراحی شده که وقتی درصد شارژ به ۱۰۰ درصد می‌رسد، انرژی ورودی قطع می‌شود.

ونکات سرینی‌وسن، محقق آزمایشگاه ملی Argonne و مدیر مرکز همکاری‌های Argonne در زمینه علوم ذخیره‌سازی انرژی، می‌گوید: «اگر مشکلی در زمینه مداربندی‌های باتری به وجود نیاید، امکان شارژ بیش از حد باتری گوشی‌های مدرن وجود ندارد. سازوکارهایی برای محافظت از باتری‌ها در نظر گرفته شده تا دقیقا جلوی چنین مشکلاتی را بگیرند.»

با این حال، همان‌طور که بالاتر گفتیم، فراموش نکنید که وقتی اجازه می‌دهید باتری به ۱۰۰ درصد برسد، به آن استرس وارد می‌کنید. اپل در این زمینه از رویکرد هوشمندانه‌ای استفاده می‌کند که آن را از iOS 13 منتشر کرده و مانع از آسیب‌رسانی طولانی مدت به باتری دستگاه می‌شود.

صاحبان سایر گوشی‌ها هم می‌توانند به‌صورت دستی پیش از آن که شارژ دستگاه از ۸۰ درصد بیشتر شود آن را از برق بکشند. این کار شاید کمی زمان بیشتر را در طول روز از شما بگیرد، اما در طولانی مدت برای عمر باتری تلفن هوشمند شما مفیدتر است.

نباید بگذارید شارژ باتری به صفر برسد

مدت‌ها پیش گفته می‌شد که اگر می‌خواهید وضعیت باتری به‌صورت دقیق به شما نشان داده شود، بهتر است هرچند وقت یک‌بار بگذارید شارژ آن به صفر برسد. اما از آن زمان تاکنون مدت زیادی گذشته و باتری‌های مدرن تلفن‌های امروزی به این کار نیازی ندارند.

در واقع، تخلیه کامل شارژ باتری می‌تواند موجب نوعی واکنش شیمیایی شود که در طول زمان عمر باتری شما را کاهش می‌دهد. برای جلوگیری از خالی شدن باتری، ترفندهایی در سیستم مدیریت باتری در نظر گرفته شده که با رسیدن به شارژهای پایین باعث خاموش شدن دستگاه می‌شود. یعنی در ظاهر این طور به نظر می‌رسد که باتری نزدیک صفر است، اما در واقع خود گوشی مانع از رسیدن به صفر مطلق می‌شود.

اگر می‌خواهید به‌خوبی از سلامت باتری خود مراقبت کنید، بهتر است با رسیدن به حوالی شارژ ۳۰ درصد آن را به برق وصل کنید تا گوشی به سطوح پایین و پراسترس شارژ باتری نرسد.

دمای بالا می‌تواند به باتری صدمه بزند

حرارت یکی از دشمنان بزرگ سلامت باتری است. دمای بالا به مرور زمان عمر مفید باتری را کاهش می‌دهد. بهتر است در صورت امکان گوشی خود را از نور مستقیم و پرحرارت خورشید دور نگه دارید. در شرایطی که دما خیلی زیاد باشد، ممکن است گوشی شما منفجر شود.

ایسیدور باکمن، موسس و مدیرعامل شرکت فناوری‌های باتری Cadex Electronics، می‌گوید دمای بالاتر از ۳۰ درجه سانتی گراد روی عمر باتری اثرگذار خواهد بود و آن را کم می‌کند.

آیا این یعنی بهتر است گوشی را داخل یخچال بگذاریم؟ نه. اما تا جایی که می‌توانید آن را از گرما دور کنید. اگر برای مدت زمان‌های طولانی در معرض نور خورشید قرار دارید، سعی کنید با پیچیدن دستگاه داخل یک پارچه آن را از نور مستقیم بپوشانید. هدف این است که دمای اجزای داخلی گوشی را پایین نگه داریم.

شارژرها و کابل‌های سایر گوشی‌ها به دستگاه شما آسیب نمی‌زنند

در صورتی که از شارژرها و کابل‌های غیررسمی و معیوب استفاده نکنید، استفاده از لوازم سایر محصولات آسیبی به دستگاه شما وارد نمی‌کند. ولی با این کار احتمالا قابلیت شارژ سریع را از دست می‌دهید چون تلفن‌های امروزی معمولا با وسایل رسمی خودشان قادر به استفاده از شارژ سریع هستند.

برخی تلفن‌ها مثل محصولات شرکت هوآوی و وان پلاس سیستم شارژ اختصاصی خود را دارند که بخشی از مداربندی آن‌ها وظیفه شارژ سریع را برعهده می‌گیرد. برای استفاده از نهایت توانایی باتری دستگاه باید از شارژر خودشان استفاده کنید.

سایر گوشی‌ها نظیر سامسونگ و اپل بیشتر به استانداردهای بازار نزدیک هستند و اجازه می‌دهند تا با کمک کابل‌ها و شارژرهای متنوعی بتوانید محصولات خود را شارژ کنید. البته در مورد این دستگاه‌ها هم همچنان بهتر است از لوازم موجود در جعبه خود آن‌ها استفاده نمایید، چون در غیر این صورت سرعت بالایی را در زمان شارژ تجربه نمی‌کنید.

چگونه می‌توانیم شارژ باتری را بیشتر ذخیره کنیم؟

برای استفاده از حداکثر توان باتری می‌توانید به فکر کاهش روشنایی صفحه، خاموش کردن وای‌فای و بلوتوث، محدودسازی دسترسی جی‌پی‌اس و بستن اپلیکیشن‌های بلااستفاده پس‌زمینه باشید. ولی حقیقت این است که با رعایت تمامی این مسائل هم صرفا می‌توانیم تا حد محدود عمر باتری را افزایش دهیم. در نهایت، همه ما باید به سمت شارژر برگردیم و دوباره به دستگاهمان انرژی بدهیم.

با این وجود، در صورتی که به‌درستی از باتری‌ها استفاده کنیم، می‌توانیم نگرانی‌ها را کنار گذاشته و در بلند مدت استفاده بیشتری از گجت‌های هوشمند خود داشته باشیم.